Noćno znojenje kod odraslih i dece: uzroci i lečenje

Saznajte zašto se javlja noćno znojenje i koji su uzroci ove pojave. Ali ne samo to. Pročitajte i zašto je ovo jako ozbiljno stanje!

Znojenje u snu može biti normalno onda kada imate visoku telesnu temperaturu ili kada je zaista velika vrućina u prostoriji u kojoj boravite. Pa dobro, u nekim slučajevima može vas preznojiti i neki košmar. To su povremeni slučajevi i oni nisu strašni.

A da li vam se noćno znojenje dešava često?

Da li zbog preznojavanja u snu i ne spavate ili stalno sanjate da se kupate obučeni? A onda kada se probudite, vidite da ste mokri i da je vaš san čudno realan?

Verovatno vam je jasno kako je noćno preznojavanje povezano sa vašom nesanicom i mokrom pidžamom.

Međutim, možda će vas iznenaditi kako je povezano sa vašim zdravljem.

Zato čitajte dobro!

Znojenje noću nije nimalo naivan problem i ovo morate znati o njemu!

Noćno znojenje uzrok

Ne treba vam neka posebna definicija koju ćete pročitati da biste utvrdili da je jako znojenje u snu vaš problem. Dovoljno je da se često budite noću toliko znojavi da vam je odeća mokra, a ponekad i posteljina.

A koji su uzroci noćnog znojenja?

Uzroci preznojavanja u snu su najrazličitiji i lekar kojem se obratite mora detaljno da vas preispita i upozna se sa istorijom vaših bolesti.

Najćešće su to sledeći faktori koji izazivaju preznojavanje noću:

• Idiopatska hiperhidroza – Pojam hiperhidroza odnosi se na preterano znojenje koje može biti izolovan problem ili posledica nekog medicinskog stanja. Idiopatska hiperhidroza podrazumeva da se pojačano znojenje noću javlja bez nekog konkretnog i jasnog medicinskog razloga.
• Neke vrste lekova mogu biti uzrok noćnog preznojavanja. Tu spadaju antidepresivi i psihijatrijski lekovi. Čak 8-22% ljudi koji uzimaju antidepresive ima problem sa preznojavanjem noću. Lekovi koji se uzimaju za snižavanje visoke telesne temperature takođe mogu da dovedu do jakog znojenja u snu. Tu su još i lekovi koji se koriste u lečenju dijabetesa i hormonske terapije.
• Hipoglikemija odnosno snižen nivo šećera u krvi izaziva znojenje noću i ovo se najčešće dešava kod osoba koje se leče od dijabetesa i koje uzimaju insulin.
• Infekcije, bilo bakterijske ili virusne, nisu zanemrljiv uzrok noćnog znojenja. Sa ovom pojavom najčešće se povezuje tuberkuloza, neke bakerijske infekcije srčanih zalisaka i kostijiu, ali i infekcija virusom HIV-a.
• Tumori, odnosno neke njihove vrste kao što je limfoma, karcinoidni sindrom, rak pluća i leukemija mogu kao jedan od simptoma imati znojenje u snu.
• Hormonski poremećaji i promene u nivou hormona kao što su one koje izaziva hipertireodizam, menopauza, dijabetes. Kod žena nije retkost ni znojenje u snu u trudnoći.
• Neurološki poremećaji. Pojačano znojenje generalno je poremećaj nervnog sistema, pa svaki poremećaj ovog tipa može biti uzrok znojenja u snu.
• Alkoholizam ili lečenje od istog. Alkohol utiče na centralni nervni sistem, cirkuaciju i može da ubrza rad srca i da proširi krvne sudove u koži. To može biti okidač za preznojavanje u snu. Ako se radi o odvikavanju od alkohola, dobro je znati da je ovo samo privremena posledica. U tom slučaju noćno znojenje može biti praćeno drugim neprijatnim simptomima odricanja od zavisnosti kao što su glavobolje, tremor, noćne more, nesanica, bolovi u telu, nervoza…
• Opstruktivna apneja sna, poremećaj kod kojeg u toku noći dolazi do sužavanja grla i pretsanka disanja. Kod osoba koje imaju ovaj problem, noćno znojenje se javlja tri puta češće nego kod drugih osoba.
• Gastroezofagealna refluksna bolest ponekad kao posledicu može da ima i znojenje noću
• Psihološki faktori – noćno znojenje može biti povezano i sa stresom kao i svaka vrsta znojenja na nervnoj bazi

Dakle, noćno znojenje nije nimalo naivna stvar i ukoliko se često borite sa ovim problemom, potrebno je da to shvatite ozbiljno i obratite se lekaru.

E sad, uzroci su različiti, ali i manifestacije ovog problema. I kao što se prekomerno znojenje može razlikovati po tome gde se i na kom delu tela primarno javlja, tako se i preznojavanje u snu može razlikovati.

Evo i kako!

Različiti su načini manifestacije znojenja u snu

Možete se preznojiti celi, a može se desiti da ste od onih koji imaju problem sa znojenjem samo određenih delova tela. Najčešće se radi o sledećim tipovima noćnog znojenja

• znojenje glave u snu koje može biti uzrokovano svim gore navedenim faktorima, a često je javlja i kod dece
• noćno znojenje u predelu grudi može se povezati sa raznim tumorima , kardiovaskularnim bolestima, infektivnim bolestima pluća…
• noćno znojenje oko vrata često je kod osoba koje boluju od dijabetesa, štitne žlezde i ostalih hormonskih problema, kao i kod onih koje muči gorušica ili apneja sna.
• znojenje nogu tokom spavanja

Nije važno gde se najviše znojite noću. Uzroci mogu biti isti bilo da vas muči znojenje nogu tokom sna ili vas muči noćno znojenje glave i vrata.

Važno je da znate sledeće!

Znojenje u snu nije uobičajena i normalna stvar jer kada mozak odmara obično i znojne žlezde odmaraju.

Kod pojačanog znojenja noću, u velikom broju slučajeva je uzrok u nekom poremećaju – bilo da je u pitanju oboljenje nervnog sistema, neki tumor, hormonski problemi i slično. Ovi poremećaji izazivaju promene na nervnim vlaknima koja šalju signal do znojnih žlezda da počnu da luče znoj – čak i onda kada spavate!

Pored toga što se razlikuje način manifestovanja znojenja u snu, uzroci ovog problema mogu se razlikovati kod žena, kod muškaraca, kao i kod dece.

Dakle i uzrast i pol mogu igrati bitnu ulogu u utvrđivanju tačnog uzroka noćnog znojenja i ne postoji jedna univerzalna šema koje se po tom pitanju treba držati.

Pa, da pomenemo te razlike!

Noćno znojenje kod žena

Noćno znojenje kod žena uglavnom sa vezuje za menopauzu, koja u proseku prirodno nastupa oko 50-te godine života. Glavni krivac za znojenje u snu kod žena su promene u nivou hormona koje se tada dešavaju u telu.

Kada govorimo o hormonima, valja pomenuti da tablete za kontracepciju koje imaju određen nivo ženskih hormona mogu biti okidač za noćno znojenje kod žena.

Hipertiredoizam odnosno preterano aktivna štitna žlezda može kod žena izazvati otežano podnošenje toplote i noćno znojenje. Često je praćeno nesanicom, nemirom i ubrzanim radom srca. Zapravo, ceo organizam i funkcije mogu biti ubrzane, pa time i rad znojnih žezda. Naravno, ovo se dešava i kod muškaraca. U ovom slučaju se može javiti i znojenje nevezano za spavanje. Dešava se da osobe koje imaju problem sa štitnom žlezdom često imaju iskustva sa znojenjem dlanova.

Lekovi za depresiju mogu da dovedu do pojačanog noćnog znojenja. Žene su sklonije depresiji nego muškarci, pa otuda i veći rizik da se ovaj tip poremećaja javi baš kod nih.

Naposletku i trudnoća stanje svojstveno samo ženama koje je period burnih hormonskih promena. One između ostalog kao posledicu mogu da imaju noćno znojenje u trudnoći. Period posle trudnoće može ženama doneti isti problem, kada dolazi do naglog pada estrogena u organizmu.

Noćno znojenje kod muškaraca

Kao što je činjenica da se noćno znojenje u klimaksu javlja kod žena, tako je i činjenica da i muškarci mogu da iskuse jako znojenje noću. Mnogo je faktora koji utiču na to,a koji ne znaju za polne razlike.

Kada je znojenje noću kod muškaraca u pitanju, uglavnom su neke posebne karakteristike i uzroci sledeći:

• Hipehidroza odnosno nekontrolisano znojenje bez nekog određenog razloga.
• Nizak nivo testosterona. Ovo je hormonski poremećaj, karakterističan samo za muškarce. Muškarci koji imaju veoma nizak nivo testosterena mogu da iskuse noćno znojenje kao simptom. Ovo se dešava tokom starenja,pa možemo slobodno reći da je noćno znojenje u klimaksu nešto što se dešava i njima. U nekim slučajevima, nizak nivo testosterona javlja se kao posledica hormonske terapije kojoj su neki muškarci podvrgnuti zbog raka prostate, pa ovakva terapija može biti uzrok za znojenje u snu kod muškaraca.
• Respiratorne infekcije. Infekcije repsiratornog sistema mogu izazvati znojenje noću kod muškaraca (kao i kod žena) i često su potcenjene kao faktor koji doprinosi ovom problemu. Ovde se posebno ističe uticaj upale pluća i mononukleoze koji mogu izazvati noćno znojenje kada je bolest u akutnoj fazi.

Noćno znojenje kod dece

Znojenje noću kod dece je donekle normalna stvar zbog koje ne morate da brinete, kao u slučajevima kada se javlja preznojavanje u snu kod odraslih.

Ovo su neki od razloga zašto se ovo dešava

• Nedovoljno zreo nervni sistem koji nije u stanju da dobro reguliše telesnu temperaturu. Noćno znojenje kod dece se u ovom slučaju javlja u najranijem uzrastu, kod beba. Prestaje vremenom, kako dete raste.
• Dugi intervali spavanja. Znojenje je normalan proces hlađenja tela i uglavnom nam se dešava kada smo budni. Međutim, bebe spavaju veći deo dana i možemo slobodno reći da se proces hlađenja i znojenja odvija i tada. Zato se dešava da se dete znoji dok spava.
• Lokacija znojnih žlezda. Dok su kod odraslih uglavnom najaktivnije one žlezde koje izazivaju znojenje ispod pazuha, kod beba i dece je drugačija situacija. Najaktivnije žlezde su oko glave i zato se uglavnom javlja znojenje glave noću kod beba i dece.

Ponekad je uzrok toga što se dete znoji dok spava preterana briga roditelja i pretopljavanje prostorije u kojoj dete boravi.

I ovde u nekim slučajevima uzrok može ležati u nekim ozbljnijim problemima, od kardiovaskularnih do endokrinih bolesti.

Preterano znojenje nikad nije prijatno, pa ukoliko mislite da se vaše dete previše znoji dok spava i zabrinuti ste zbog toga, obavezno se obratite lekaru.

Kako lečiti pojačano znojenje noću?

Lečenje noćnog znojenja zavisi od uzroka koji ga izaziva, ali nikako nije za zanemarivanje. Noćno znojenje povezuje se sa mnogim ozbiljnim medicinskim stanjima i odlazak kod lekara je neophodan.

Naravno, jedno noćno znojenje zbog vrućine, noćne more, stresa, temeperature nije razlog za brigu, ali ako se ovo ponavlja, a pri tom i ustanovite da ste iznenada i bez razloga počeli da gubite na težini – javite se lekaru bez oklevanja i odlaganja.

Ovo što sledi su neki konkretni saveti koji vas po tom pitanju mogu usmeriti i sprečiti noćno znojenje.

Prvo i osnovno ovo!

Za tretman znojenja u snu najbolje je odraditi jedan holistički pregled celog tela kako bi se izolovao tačan uzrok. Jedna od opcija može biti da posetite neku specijalističku ordinaciju koja može obaviti takav pregled i koja će na osnovu rezultata testiranja napraviti individualni plan lečenja i protokola uz pomoću kojih će se organizam vratiti u ravnotežu i otkloniti opterećenja koja dovode do problema sa noćnim znojenjem.

Takođe, uvek se možete obratiti i svom izabranom lekaru opšte prakse koji će vas uputiti da se dalje javite endokrinologu, internisti, ginekologu ili već nekom drugom specijalisti.

Ukoliko je u pitanju infekcija, lekar će vam prepisati antibiotik, ukoliko su medikamenti uzrok problema, promeniće terapiju.

U svakom slučaju, kada eliminišete uzrok, i noćno znojenje će nestati.

Navike su ponekad te koje dovode do pojačanog znojenja u snu pa zato možete uradilti sledeće:

• Spavajte u hladnoj sobi ili se pokrijte slojevito. Birajte odeću za spavanje od prirodnih materijala u kojoj koža može da diše
• Izbegavajte alkohol, kofein i začinjenu hranu jer povećavaju rizik od noćnog znojenja i unutrašnju temperaturu tela. Ne jedite 2 sata pre dolaska u krevet i smanjite mast i šećer u svojoj ishrani. Nemojte da pijete vruće napitke pre odlaska u krevet.
• Držite hladno pakovanje ispod jastuka i tokom noći povremeno okrenite jastuk tako da spavate na rashlađenoj strani.
• Probajte da eliminišete stres pre spavanja nekim tehnikama relaksacije, meditacijom, slušanjem muzike, jogom ili bilo čime što vas opušta.
• Vežbajte redovno, ali ne nikako neposredno pre spavanja.

Prirodno lečenje noćnog znojenja

Pored promena životnih navika, određeni prirodni lekovi mogu da pomognu da se smanji preznojavanje noću.

• Crni kohoš je biljka koja je vrlo popularna za lečenje simptoma menopauze kod žena, a posebno se pokazala efikasnom kod lečenja noćnog znojenja u klimaksu i smanjenja valunga.
• Crvena detelina je takođe korisna za tretman noćnog znojenja koji je vezan za menopauzu. Ona ima supstance slične estrogenu, koje pomažu u balansiranju hormona i smanjenju njihovog uticaja na znojenje noću. Upozorenje: ne koristite je duže od 6 nedelja
• Vitamin E pomaže telu da održava mnoge funkcije i redovnom upotrebom može smanjiti učestalost i jačinu noćnog znojenja.

Ipak, imajući u vidu da noćno preznojavanje može biti ozbiljan problem koji ima dublji uzrok, najbolje je da se pre bilo kakvog alternativnog lečenja posavetujete sa lekarom.